با توجه به اینکه سرمایهگذاران همیشه به دنبال انتخاب بهترین گزینهها برای سرمایهگذاری در دورههای رکود اقتصادی هستند، این سوال مطرح میشود که آیا بازار بورس یا ارز دیجیتال، بهویژه در دوران رکود اقتصادی، بازده بیشتری دارند؟ در این مقاله، علاوه بر بررسی دادههای تاریخی رکودهای گذشته، عملکرد ارزهای دیجیتال و بازار سهام را در سالهای اخیر مقایسه میکنیم و به تحلیل ویژگیهای این دو بازار در دورههای بحرانی میپردازیم.
وضعیت اقتصادی در دوران رکود و چالشهای سرمایهگذاران
دوران رکود اقتصادی معمولا با کاهش شدید قیمت داراییها، ترس عمومی در بازار و سردرگمی همراه است. در چنین شرایطی، سرمایهگذاران مجبورند بین داراییهای پرریسک و پربازده مانند ارزهای دیجیتال، یا گزینههای سنتیتر و شاید امنتر مانند سهام، یکی را انتخاب کنند. این انتخاب میتواند تأثیرات بسیار زیادی بر بازده سرمایهگذاری در بلندمدت داشته باشد.در حالی که بورس همواره بهعنوان یکی از اصلیترین ابزارهای سرمایهگذاری در نظر گرفته میشود، ارزهای دیجیتال همچنان یک کلاس دارایی جدید و پرنوسان هستند که در چند سال اخیر محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. بسیاری از سرمایهگذاران، بهویژه در دورههای رکود، سعی میکنند تا با تحلیل دقیقتری از این بازارها تصمیمگیری کنند.نوسانات ارزهای دیجیتال بهویژه در دوران رکود بهطور قابلتوجهی بالاتر از نوسانات بازار سهام است. این نوسانات میتوانند بهسرعت سرمایهگذاران را تحت فشار قرار دهند. برای مثال، در دوران بحران کرونا در سال 2020، بسیاری از ارزهای دیجیتال با سقوطهای سنگینی مواجه شدند که برخی از آنها حتی بیشتر از 50٪ کاهش یافتند. این در حالی بود که بازار سهام نیز افتهای شدیدی را تجربه کرد، اما سرعت بازیابی آنها معمولاً کندتر و پایدارتر از بازار ارز دیجیتال بوده است.
همبستگی بین ارز دیجیتال و سهام
یکی از مهمترین تفاوتها در عملکرد ارزهای دیجیتال و سهام در دوران رکود اقتصادی، همبستگی آنها با یکدیگر است. در بحرانهای اقتصادی اخیر، بهویژه بحران کووید-19، ارزهای دیجیتال و سهام همزمان با هم سقوط کردند، که نشان میدهد که برخلاف باورهای اولیه که بیتکوین را بهعنوان یک پناهگاه امن میدانستند، این ارز دیجیتال بهطور قابلتوجهی با بازار سهام همبستگی دارد.با این حال، در آوریل 2025، اولین نشانهها از واگرایی بین بیتکوین و بازار سهام مشاهده شد. در این دوره، در حالیکه شاخص نزدک در عرض یک هفته بیش از ۱۰٪ کاهش یافت، بیتکوین توانست ۱.۲۹٪ رشد کند، که ممکن است بهدلیل ورود سرمایهگذاران نهادی و اعتماد بیشتر به ارز دیجیتال باشد.یکی از مهمترین ویژگیهای ارزهای دیجیتال در دوران رکود، نقدینگی ۲۴ ساعته و دسترسی آسان به بازار است. با این حال، به دلیل نبود مکانیزمهای توقف معاملات و نظارت کافی، خطر از دست رفتن سریع نقدینگی وجود دارد. این در حالی است که بازار سهام دارای حمایتهای قانونی و نظارتی قویتری است و ابزارهایی مانند توقف معاملات (circuit breakers) وجود دارند که در صورت سقوطهای شدید، از ریزش بیشتر جلوگیری میکنند.
ارزش ذاتی و تحلیلهای بنیادی
ارزهای دیجیتال، برخلاف سهام، فاقد ارزش ذاتی مبتنی بر سود یا جریان نقدی هستند و بیشتر بهطور بالقوه بهشکل احساسات بازار و کارآمدی شبکه عمل میکنند. از طرف دیگر، سهامها بر اساس تحلیلهای بنیادی نظیر سودآوری، داراییهای شرکت و پیشبینی رشد، ارزشگذاری میشوند. این تفاوت اساسی ممکن است در دوران رکود برای سرمایهگذارانی که به دنبال داراییهای با پشتوانه هستند، یک چالش باشد.
تحلیل بازار ارز دیجیتال و سهام در دوران رکودهای اقتصادی گذشته
در بحرانهای اقتصادی پیشین، بازار سهام با کاهشهای قابلتوجهی روبهرو شده است. بهطور مثال، در بحران نفتی 1973، بحران داتکام 2000، و بحران مالی 2008، شاخصهای مهم سهام ایالات متحده، مانند S&P 500، شاهد سقوطهای سنگینی بودند. اما با گذر زمان، این بازارها بهطور مداوم بازگشته و عملکرد بهتری را در بلندمدت نشان دادهاند.در مقایسه، بازار ارز دیجیتال با نوسانات شدیدتری روبهرو بوده است. در سال 2018، که بازار سهام تقریبا ثابت بود، بیتکوین بهدلیل ترکیدن حباب 2017 بیش از 70٪ کاهش یافت. اما در سال 2020، زمانی که بازار سهام و ارز دیجیتال همزمان سقوط کردند، ارزهای دیجیتال توانستند بهسرعت بازیابی شوند و حتی در کوتاهمدت بازدهی بسیار بالاتری نسبت به بازار سهام داشته باشند.در سالهای 2020 و 2023، بازار ارز دیجیتال توانست رشد فوقالعادهای را تجربه کند. در سال 2020، پس از سقوط ناشی از کرونا، بیتکوین بیش از 1,000٪ رشد کرد و در سال 2023 نیز با رشد بیش از 140٪ مواجه شد. این رشد سریع در برابر افتهای شدید، بهویژه در مقایسه با بازار سهام، ویژگی خاص ارزهای دیجیتال است که میتواند برای سرمایهگذاران پرخطر جذاب باشد.
سرمایهگذاری در بورس یا ارز دیجیتال؟
در نهایت، انتخاب بین بورس و ارز دیجیتال بستگی به استراتژیهای سرمایهگذاری و تحمل ریسک فردی دارد. بورس بهطور سنتی یک گزینه امنتر و بلندمدتتر است که در دوران رکود نیز میتواند عملکرد بهتری در مقایسه با ارزهای دیجیتال داشته باشد. در مقابل، ارزهای دیجیتال با وجود نوسانات شدید، میتوانند بازدهی بالاتری در بازههای کوتاهمدت و پس از رکود اقتصادی بههمراه داشته باشند، اما ریسکهای زیادی را نیز به همراه دارند.در دوران رکود اقتصادی، یک استراتژی هوشمندانه ممکن است ترکیبی از هر دو بازار باشد؛ با تخصیص بخش کوچکی از سرمایه به ارز دیجیتال بهعنوان دارایی پرریسک و بخش عمده به سهام بهعنوان داراییای با پتانسیل بازگشت و ثبات بیشتر در بلندمدت.
منبع : باشگاه خبری گسترش نیوز