توکنهای C++ کوچکترین واحدهای مستقل در یک برنامه هستند که توسط کامپایلر شناسایی و پردازش میشوند. این توکنها با هم ساختار نحوی (syntax) کد C++ را تشکیل میدهند، درست مانند ترکیب کلمات برای ساختن یک جمله.
زبان C++ یک ابرمجموعه (superset) از زبان C است، بنابراین بیشتر ساختارهای زبان C در C++ نیز مجاز هستند و معنای آنها بدون تغییر باقی میماند. به همین دلیل، توکنها، عبارات (expressions) و نوع دادهها (data types) در C++ مشابه زبان C هستند.
در ادامه، انواع توکنهای C++ آورده شده است:
- کلمات کلیدی (Keywords)
- شناسهها (Identifiers)
- ثابتها (Constants)
- متغیرها (Variables)
- عملگرها (Operators)
- علائم نگارشی (Punctuation)
🔑 کلمات کلیدی (Keywords)
کلمات کلیدی، واژگانی رزرو شده هستند که معنای ثابتی دارند و این معنا قابل تغییر نیست. عملکرد و معنای این کلمات کلیدی از قبل برای کامپایلر مشخص است. زبان C++ نسبت به زبان C، تعداد بیشتری کلمه کلیدی دارد که قابلیتهای خاصتری نیز دارند.
لیستی از برخی کلمات کلیدی پرکاربرد:
- کنترل جریان:
if
,else
,switch
,case
,break
,continue
,return
,goto
- نوع دادهها:
int
,char
,double
,float
,bool
,void
,long
,short
- کلاسهای ذخیرهسازی:
static
,extern
,mutable
,register
,volatile
- برنامهنویسی شیگرا:
class
,struct
,public
,private
,protected
,virtual
,this
,friend
- سایر موارد:
namespace
,using
,typedef
,const
,sizeof
,typeid
,template
,new
,delete
🏷 شناسهها (Identifiers)
شناسهها، نامهایی هستند که به موجودیتهای مختلفی مانند متغیرها، ساختارها (structures)، توابع، کلاسها، اشیا، آرایهها و… اختصاص داده میشوند. نامهای شناسه باید منحصر به فرد باشند؛ چرا که این موجودیتها در اجرای برنامه مورد استفاده قرار میگیرند.
قوانین نامگذاری شناسهها:
- فقط حروف الفبا (A-Z, a-z)، ارقام (0-9) و زیرخط (_) مجاز هستند.
- اولین کاراکتر باید یک حرف یا زیرخط (_) باشد؛ نمیتواند عدد باشد.
- شناسهها نسبت به بزرگی و کوچکی حروف حساس هستند (case sensitive).
- نمیتوان از کلمات کلیدی رزرو شده بهعنوان نام شناسه استفاده کرد.
🔒 ثابتها (Constants)
ثابتها (Constants) شبیه به متغیرها هستند، با این تفاوت که مقدارشان پس از تعریف دیگر قابل تغییر نیست.
در زبان C++، دو روش رایج برای تعریف ثابتها وجود دارد:
- با استفاده از کلمه کلیدی
const
- با استفاده از پیشپردازنده
#define
نحوه نوشتن (Syntax) برای تعریف یک ثابت:
const [data_type] [constant_name]=[value];
🧮 متغیرها (Variables) متغیر، نامی معنادار برای یک محل ذخیرهسازی داده در حافظه کامپیوتر است. زمانی که از یک متغیر استفاده میکنیم، در واقع به آدرس حافظهای در کامپیوتر اشاره میکنیم که آن داده در آن ذخیره شده است.
متغیرها این امکان را فراهم میکنند که اطلاعات مختلف مانند عدد، متن، کاراکتر و… را در حافظه ذخیره کرده و در طول برنامه از آنها استفاده کنیم یا مقدارشان را تغییر دهیم.
📝 نحوه نوشتن (Syntax) برای تعریف یک متغیر:
[data_type] [variable_name];
مثال
#include <iostream> using namespace std; int main() { string name = "TutorialsPoint"; // String type variable int started_year = 2006; // Integer type variable double pi = 3.14159; // Double type variable char grade = 'A'; // Char type variable bool isActive = true; // Bool type variable return 0; }
عملگر عملگرها
در C++ نمادی است که برای انجام عملیات ریاضی یا منطقی استفاده میشود.
- عملگرهای حسابی
- عملگرهای افزایش و کاهش
- عملگرهای رابطهای
- عملگرهای منطقی
- عملگرهای بیتی
- عملگرهای تخصیص
عملگرهای حسابی
عملگرهای افزایش و کاهش
عملگرهای رابطهای
عملگرهای منطقی
عملگرهای بیتی
عملگرهای تخصیص
عملگرهای متفرقه
علامتهای نگارشی
علامتهای نگارشی نمادهایی هستند که برای ساختاربندی کد و جدا کردن عناصر مختلف برنامه استفاده میشوند.
جدول زیر شامل علامتهای نگارشی در C++ است.