صادرات نفتی عراق به چین رکورد زد؛ عقب‌ماندن ایران از رقیب منطقه‌ای

بر اساس گزارش‌های رسمی، ارزش صادرات نفتی عراق به چین در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۳۸ میلیارد دلار رسیده است. این میزان معادل ۶۳ میلیون و ۸۳۵ هزار تن نفت خام و فرآورده‌های نفتی است که جایگاه عراق را در میان صادرکنندگان اصلی نفت به چین مستحکم‌تر کرده است. نکته مهم اینجاست که بیش از ۳۶ میلیارد دلار از این صادرات مربوط به نفت خام بوده که نقشی کلیدی در تأمین انرژی چین ایفا کرده است.بررسی داده‌های چهار سال گذشته نشان می‌دهد میانگین نرخ رشد صادرات نفت عراق به چین حدود ۱۸ درصد بوده است. این روند افزایشی باعث شده عراق ۳۵ درصد از کل واردات نفت چین را به خود اختصاص دهد؛ یعنی بیش از یک‌سوم نیاز نفتی دومین اقتصاد بزرگ جهان اکنون از عراق تأمین می‌شود.

مقایسه با صادرات نفت ایران؛ فاصله ۹ میلیارد دلاری

در حالی که عراق در سال ۲۰۲۴ بیش از ۳۸ میلیارد دلار نفت به چین صادر کرده، صادرات نفت ایران به چین در همین بازه زمانی حدود ۲۹ میلیارد دلار برآورد شده است. این اختلاف فاحش، زنگ خطری برای ایران به‌شمار می‌رود؛ به‌ویژه در شرایطی که چین یکی از معدود بازارهای باقی‌مانده برای نفت ایران است. موانع تحریمی و ضعف در جذب سرمایه‌گذاری خارجی از مهم‌ترین دلایل عقب‌ماندن ایران از این رقابت است.مطابق با جدیدترین گزارش Global Fire Power، عراق در میان کشورهای عربی از نظر ذخایر نفتی در جایگاه دوم و در سطح جهان در جایگاه پنجم قرار دارد. این منابع غنی در کنار سیاست‌های صادرات‌محور دولت عراق، به این کشور اجازه داده تا در معادلات انرژی جهانی نقش پررنگ‌تری ایفا کند و سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب کند.

چالش‌های ایران برای حفظ سهم در بازار جهانی نفت

ایران نیز یکی از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر نفتی جهان است اما محدودیت‌های سیاسی و تحریم‌های بین‌المللی، مانع حضور مؤثرتر این کشور در بازار نفت چین شده‌اند. در صورتی که سیاست‌گذاری‌های داخلی به‌روز نشود و مسیر دیپلماسی انرژی تقویت نگردد، این احتمال وجود دارد که ایران سهم بیشتری از بازارهای جهانی خود را به رقبای منطقه‌ای مانند عراق واگذار کند.با توجه به وابستگی نسبی ایران به صادرات نفت، از دست دادن بازارهای کلیدی مانند چین می‌تواند به کاهش شدید درآمدهای ارزی کشور منجر شود. این در حالی است که عراق با سرعت بالا در حال تثبیت موقعیت خود در شرق آسیاست و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های صادراتی، قراردادهای بلندمدت و همکاری با پالایشگاه‌های چینی را در دستور کار دارد.

منبع : شهر خبر